De laatste jaren leek de trend te zijn dat de huidige generatie jongeren niet zo nodig meer een eigen auto hoeft te bezitten; indien nodig kan je er ook eentje huren of lenen. Cijfers bevestigden deze tendens: nieuwe auto’s worden vooral door 65-plussers gekocht en steeds minder vaak door jonge automobilisten. Anders dan ouderen vinden ze andere dingen belangrijker (hun smartphone), maar ook de hoge kosten en alternatieve vervoersmiddelen werden als verklaringen genoemd. Deze week is echter ook een tegengeluid te horen.
Een deelanalyse (pdf) van het Nationale Zakenauto Onderzoek (NZO) 2014 bevestigt de conclusie van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) dat de fundamentele attitude tegenover auto’s en automobiliteit bij jongvolwassenen (generatie Y, 18-30 jaar) niet anders dan bij ouderen is.
Hoewel autogebruik bij jongeren afneemt (da’s een feit), geven ze aan in de toekomst zelf een auto te willen bezitten. Sterker nog, jonge zakelijke rijders hebben juist het meest ambitieuze toekomstbeeld over de invulling van hun automobiliteit.
De NZO-analyse vergelijkt de houding van ruim 3.000 respondenten door hen te verdelen in twee leeftijdscategorieën: jonger en ouder dan 30 jaar. Hoewel de persoonlijke situatie van de respondenten uit beide groepen duidelijk verschillend is, zijn er grote overeenkomsten qua invulling van de mobiliteit. Zo blijkt de mobiliteitsbehoefte (in kilometers per jaar) voor werk en privé vrijwel gelijk te zijn, worden andere vervoersvormen nauwelijks gebruikt en staan beide groepen in dezelfde mate kritisch tegenover andere vervoersvormen. Meer dan 80% van de 30-minners vindt het belangrijk om een ‘eigen’ auto te rijden en is niet bereid deze te delen met anderen.
Opmerkelijk is ook dat de gevoeligheid voor de reputatie en status van het automerk of -model gelijk is. De sociale beïnvloeding verloopt wel anders: niet de service van de dealer, maar het oordeel van vrienden en collega’s weegt bij jongeren zwaarder mee. Een tweede duidelijk onderscheid zijn de toekomstverwachtingen. Hoewel jongeren uit kostenoverweging bewuster kiezen voor een auto uit de lagere bijtellingsklasse, hebben ze tegelijk meer ambitieuze verwachtingen over hun volgende auto.
De hoofdconclusie van het KiM-rapport nuanceert het beeld dat jongeren geen auto meer zouden willen. Het blijkt dat de auto tijdelijk minder goed past bij hun levensfase als student en bij het begin van hun carrière. Echter, zodra jongeren een volgende stap zetten in hun carrière en/of privéleven, neemt hun mobiliteitsbehoefte en autogebruik flink toe. De onderzoekers leiden daaruit af dat jongeren niet kiezen voor autoloos, maar voor ‘auto later’. Zij stellen dat de onderzochte populatie weliswaar anders is – het betreft berijders van een zakenauto – maar dat de attitude ten opzichte van mobiliteit, (toekomstige) autokeuze en het belang van status niet wezenlijk anders zijn voor jongvolwassenen.
Jongeren lijken conservatieve reizigers
Toevallig publiceerden Young Works en Goudappel Coffeng deze week een tussenstand van hun onderzoek Jongeren & Mobiliteit, met vergelijkbare conclusies. Uit diepte-interviews met 40 jongeren in verschillende leeftijdsklassen (van 12 tot 24 jaar) komt naar voren dat jongeren helemaal niet zo openstaan voor ‘sharification’, zoals verondersteld wordt.
“Het onderzoeksbeeld tot nu toe laat jongeren zien die veel minder de doelgroep zijn voor vernieuwing van mobiliteitsconcepten dan tot op heden gedacht”, aldus Thomas Straatemeier, adviseur en trendanalist bij Goudappel Coffeng: “Hun opvattingen zou je haast traditioneel kunnen noemen. Veel jongeren dromen gewoon van auto’s en scooters. De e-fiets is voor de saaie oudere en openbaar vervoer associëren ze in veel gevallen vooral met problemen. Jongeren wijzen de auto in elk geval nog niet af en zijn mogelijk veel minder bezig met vernieuwing in mobiliteit dan experts nu vaak denken. Als het kwantitatieve onderzoek deze inzichten bevestigt, betekent dit een ommezwaai voor een ieder die aanknopingspunten zoekt om jongeren te activeren.” Daar moeten we echter tot in 2015 op wachten.
