Voor het eerst in de geschiedenis is er iets in de relatie tussen ouders en hun kinderen gebeurd, wat nog nooit eerder is voorgekomen maar wat wel een grote invloed heeft op hun onderlinge band. Een korte terugblik. Tot ongeveer vijftien jaar geleden kenden de volwassenen de wereld zoals die was, zij waren zogezegd in de wereld de ‘natives’. Kort gezegd; zij kenden het gebied en hun rol was het dan ook om hun kinderen in die wereld te introduceren. En de kinderen waren daarmee dus zogezegd de ‘immigrants’. Ze kenden de weg in de wereld nog niet en waren voor hun informatie dus afhankelijk van de kennis van de volwassen omgeving. En daarmee was de hiërarchie tussen de volwassenen en de kinderen eeuwenlang heel duidelijk.
De komst van het internet heeft nu echter voor een enorme omslag gezorgd. Want wat gebeurde er in de relatie tussen ouders en hun kinderen? Voor het eerst in de geschiedenis leerden kinderen een belangrijk gedeelte van het leven beter kennen dan de volwassenen in hun omgeving, namelijk de digitale wereld en alles wat daarbij komt kijken… En dat maakt van de kinderen dus ineens ‘digital natives’ en van de volwassenen werden ‘digital immigrants’. De rollen werden door de komst van het internet dus opeens omgedraaid! De kinderen werden de experts, de ouders moest ineens alles worden uitgelegd.
De gevolgen blijven niet tot de digitale wereld beperkt. Want was je vader vroeger nog de grote man die alles begreep en alles kon, nu streef je hem op achtjarige leeftijd in je kennis al voorbij. Je ziet hem prutsen en zwoegen op dingen die voor jou gesneden koek zijn. De hiërarchie in het huisgezin is daarmee dus plotseling niet zo logisch meer. Je ouders zijn niet meer de allesweters en alleskunners en het kan niet anders, of dat betekent ook iets voor de manier waarop je als kind op andere gebieden naar je ouders leert kijken. Je ziet je ouders op veel jongere leeftijd falen.
Het gevolg? De relatie tussen ouders en kinderen is daarmee nog platter geworden. We waren op dat gebied al voorlopers in de wereld, want bijna nergens is de afstand tussen ouders en kinderen zo klein als in Nederland. In Duitsland zeggen kinderen echt geen ‘du’ tegen hun ouders en ook als je in België als kind je ouders gaat tutoyeren zit je ook snel alleen op je kamer met een kopje soep. Dat al te amicale wordt niet gewaardeerd.
Maar nu wij – in een land dat in de top meedraait waar het internetdichtheid betreft – ons ook nog eens moeten verhouden tot een maatschappij vol ‘wetende’ kinderen en ‘domme’ volwassenen, wordt die hiërarchie dus nóg kleiner dan die al was. We zijn als volwassenen zo langzamerhand bijna gelijkgeschakeld aan onze kinderen en we weten zo langzamerhand bijna niet meer hoe we daar mee om moeten gaan. Want in een platte hiërarchie viert het onderhandelen hoogtij, want we zijn toch immers gelijk? Dus hoe moet dat dan, als je vijftienjarige dochter tot vijf uur ‘s nachts uit wil? Vanaf de zeventiger jaren – de tijd van de antiautoritaire opvoeding – wílden ouders geen gebruik meer maken van hun macht, maar nu kúnnen ze geen gebruik meer maken van hun macht. En daar staan we nu met onze lege handen.
Door: Steven Pont, oud-onderwijzer en ontwikkelingspsycholoog. Hij is o.a. bekend van tv & radio, columnist en schrijver van verschillende boeken op het gebied van kinder- & jeugdtherapie.
Trends in Kids-, Jongeren- & Familiemarketing
Steven Pont is dagvoorzitter van het congres Trends in Kids-, Jongeren- & Familiemarketing. Tijdens dit jaarlijkse congres krijg je inzicht in de belevingswereld van kids & jongeren, mede in relatie tot hun ouders, en hoe je de connectie creëert met deze doelgroep. Benieuwd naar het programma, de praktijkcases, rondetafelsessies en bootcamps? Kijk dan snel op www.kidsenjongeren.nl/congres.
