Nederlandse frequente bezoekers van party’s en clubs drinken bijna allemaal alcohol tijdens een stapavond, roken stevig en één op de drie heeft de afgelopen maand ecstasy gebruikt. Dit brengt risico’s met zich mee, zowel voor de uitgaander als de omgeving. Zo rijdt een kwart van deze groep weleens onder invloed van drank en/of drugs en was één op de vier in het afgelopen jaar weleens betrokken bij een vechtpartij. Dat blijkt uit Het Grote Uitgaansonderzoek 2013: middelengebruik en risicogedrag onder uitgaande jongeren en jongvolwassenen* (pdf).
Deze studie toont duidelijk aan: hoe intensiever jongeren en jongvolwassenen uitgaan, des te groter de kans op riskant gedrag. Dat is nieuws, want er was volgens het Trimbos-instituut tot op heden geen onderzoek dat inzichtelijk maakte hoe sterk de samenhang is tussen uitgaan en een breed pallet aan risicogedragingen, ook niet in andere landen. Overigens gaat bijna niemand tijdens het uitgaan bewust op zoek naar risico’s. Wel naar plezier, vrienden en ontspanning.
Het gebruik van alcohol en drugs ligt het hoogst onder mannen en onder 20- tot 24-jarigen. Frequente uitgaanders drinken over het algemeen veel alcohol op een uitgaansavond. Mannen gemiddeld bijna 9 glazen tijdens het uitgaan en 6 glazen voor het stappen, vrouwen bijna 6 glazen tijdens het uitgaan en 4 vooraf. Roken tijdens het uitgaan is eveneens populair. Degenen die roken, roken bijna twee keer zo veel op een uitgaansavond als op een normale dag. Een kwart van de rokende uitgaanders rookt alleen tijdens het uitgaan.
Drugsgebruik neemt sterk toe als vaker party’s en festivals worden bezocht. Vooral het gebruik van ecstasy is hoog: 60% heeft het laatste jaar ecstasy gebruikt. Dat is 20 keer meer dan het gemiddelde voor 15-35-jarigen in de algemene bevolking. Van de ecstasygebruikers slikt 20% gemiddeld 2,5 pil of meer per avond. Lachgas lijkt aan populariteit te hebben gewonnen.
Het middelengebruik zorgt ook regelmatig voor onaangename ervaringen. Zo heeft bijna vier op de tien frequente uitgaanders het afgelopen jaar een black-out of geheugenverlies gehad, waarbij alcohol vaak een rol speelde. Eén op de acht, in het bijzonder vrouwen, had te maken met een angst- of paniekaanval tijdens het uitgaan, waarbij vaak drugs in het spel waren. Bijna een op de vier uitgaanders, meestal mannen en vaak flink onder invloed van alcohol, was betrokken bij een vechtpartij. Agressief zijn en ruzie zoeken kwam net zo vaak voor bij mannelijke als vrouwelijke uitgaanders.
Ruim een kwart is het afgelopen jaar onder invloed achter het stuur gekropen, waarbij het in 70% van de gevallen om drugs ging, alleen of in combinatie met alcohol. Ook onveilige seks komt regelmatig voor; 31% van de respondenten had het laatste jaar tijdens een uitgaansavond weleens seks zonder condoom met iemand die niet de vaste partner was. Bijna vier op tien stappers heeft het afgelopen jaar weleens verzuimd op werk of school na een avondje stappen.
Wat de implicaties zijn van dit onderzoek? Verschillende verslavingsinstellingen zoeken naar nieuwe manieren om de nieuwe generatie partygangers te stimuleren tot geen of minder riskant gebruik. Demonisering van ecstasy is geen oplossing, zo weet men, maar meer aandacht voor de riskante aspecten ervan is wel nodig. Daarnaast ligt de oplossing voor het terugdringen van risicogedrag niet alleen bij de partygangers, ook hun omgeving speelt een belangrijke rol. Volgens de onderzoekers is het belangrijk om verder te verkennen in hoeverre ouders, evenementenorganisatoren en gemeenten een intensievere rol kunnen spelen bij drugspreventie.
*Het onderzoek is uitgevoerd door het Trimbos-instituut in opdracht van (en gefinancierd door) het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Er werd gebruik gemaakt van een websurvey, waaraan 3.335 uitgaanders tussen de 15 en 35 jaar deelnamen, in het bijzonder frequente party- en clubbezoekers met een voorkeur voor techno en hardhouse (respondenten zijn geworven via online community’s, websites en fora die informatie bieden over feesten, party’s en festivals). NB deze jongeren en jongvolwassenen zijn niet representatief voor alle Nederlanderse jongeren tussen de 15 en 35 jaar!
