Kan marketing ook een positieve verandering teweeg brengen bij kinderen?

Laatst bezocht ik het congres De jonge consument, georganiseerd door Moniek Buijzen (hoogleraar Communicatiewetenschap, in het bijzonder strategische en persuasieve communicatie) en Esther Rozendaal (universitair docent Persuasieve Communicatie), beiden werkzaam aan de Radboud Universiteit. Samen zijn zij dé experts op het gebied van jongerencommunicatie die een positieve verandering bij kinderen en jongeren teweeg wil brengen. Ik vond het een leerzame dag, vooral om te zien hoe we marketing kunnen inzetten als middel om het leven van een jongere doelgroep (kinderen en jongeren) positief te beïnvloeden.

Belangrijke inzichten die ik heb meegenomen:

1: “Dé jonge consument bestaat niet”

Om je marketingmiddelen goed aan te laten sluiten bij de doelgroep is het van belang dat we de jonge doelgroep beter segmenteren. Volgens Rozendaal “bestaat dé jonge consument niet”. Kinderen en jongeren worden vaak gezien als één doelgroep, maar er zijn veel verschillen tussen leeftijdscategorieën, behoeftes en sekse. Je marketinginstrument is enkel succesvol als je je doelgroep op de juiste manier weet aan te spreken, rekening houdend met hun behoeftes. Alleen dan kan je een stap voorwaarts maken naar een bewuster en gezonder leven.

2: Werk met characters (kinder-/ jeugdidolen)fruit

Dat de inzet van characters werkt, is voor mij niet nieuw. Niet voor niets pleit ik, samen met mijn partners in de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding, voor een ban op het gebruik van (bekende) kinderidolen op de verpakking van ongezonde voedingsmiddelen. Want: A-merk fabrikanten doen dit veelvuldig om jonge kinderen (met name onder de 7 jaar) te verleiden.

Wel nieuw voor mij is dat wanneer een organisatie bijvoorbeeld een groente & fruit campagne wil richten op kinderen, het geen zin heeft om één en hetzelfde type character in te zetten richting kinderen in de leeftijd van 3 /m 12 jaar. Logisch, als je kijkt naar de inzet van bekende idolen: Waar bij een 3-jarige een bekende, getekende, animatie zoals Dora of Sponge Bob aanspreekt (die door Verkade worden ingezet om de verkoop van hun koekjes te stimuleren), verandert dat in echte mensen als we puber zijn (denk aan boyband B-Brave die McDonalds inzet voor de promotie van een hamburger).

Simone de Droog (onderzoeker en docent bij de Faculteit der Sociale Wetenschappen aan de Radboud Universiteit) ziet kansen: charactermarketing kan ingezet worden voor het bevorderen van gezond gedrag. Daar hoop ik de komende tijd meer voorbeelden van te zien!

3: Nog meer inspiratie – publicatie Valkenburg en Buijzen/Rozendaal

Voor wie meer wil weten over de jonge consument, zijn de volgende 2 publicaties inspirerend om te lezen:

 

Voor mij was de bijeenkomst een bevestiging dat we (met de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding) op de goede weg zijn: we streven naar een ban op het gebruik van (bekende) kinderidolen op de verpakking van ongezond eten en drinken (= wat je niet elke dag nodig hebt). En dat we de kansen moeten benutten om kinderidolen in te zetten voor het bevorderen van gezond gedrag. Zo dragen we bij aan een positieve verandering in het leven van kinderen.

 

Carolien-Martens-hartstichting

Auteur: Carolien Martens, Relatiemanager Public Affairs, Hartstichting

De Hartstichting is initiatiefnemer en partner van de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding; een actief samenwerkingsverband dat de strijd aangaat tegen op kinderen gerichte marketing van ongezonde voedingsmiddelen. Lees ons volledige standpunt op: www.stopkindermarketing.nl.

 

Ouders en kindermarketing: wat is hun mening eigenlijk?

hartstichtingMijn zoon van 5 is binnenkort jarig. Op zijn verlanglijstje staat een boomhut en “dat ding met een netje waar je je vuile kleren in kunt gooien en dat het dan in een soort mand valt”. Hij bedoelt een basketbalnet met een wasmand eronder. Hij heeft het over een tv-reclame die hij maanden geleden één keer heeft gezien. Die reclame heeft duidelijk indruk op hem gemaakt, want hij heeft het er nog steeds over. Het laat zien hoe effectief reclame kan zijn. Vind ik dit erg? Niet bij dit product, maar wel als het gaat om ongezond eten en drinken. Hier sta ik niet alleen in als ouder.

Discussie over kindermarketing losgebarsten

De discussie over wat wij (= de maatschappij) acceptabel vinden als het gaat om kindermarketing van (ongezonde) voedingsmiddelen is weer losgebarsten.

  • “Alleen gezond” zegt de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding. Een samenwerkingsverband van gezondheids- en consumentenorganisaties, diëtisten, kinderartsen, jeugdartsen en wetenschappers, dat ik met veel plezier coördineer.
  • De voedingsindustrie (FNLI) vindt de bestaande regels streng genoeg.
  • De Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) wenst: In de aanpak van overgewicht bij kinderen moeten regels ingevoerd worden om de marketing van ongezonde voedingsmiddelen terug te dringen.

Maar wat willen ouders eigenlijk? Dat wilde ik ook wel weten. Dus heeft de Hartstichting onderzoeksbureau GfK gevraagd ouders (n = 1000) met kinderen tussen de 3 en 13 jaar hierover te bevragen.

Wat vinden ouders van kindermarketing?

Ik vind het interessant om te zien dat ouders duidelijk onderscheid maken tussen kindermarketing voor gezond en ongezond eten en drinken:

  • Een meerderheid van ouders vindt dat kindermarketing voor gezond eten en drinken mag en ook een meerderheid vindt dat dit niet mag voor ongezond eten en drinken.
  • Wat mij opviel is dat het lijkt dat de omgeving bepalend is voor wat ouders acceptabel vinden. 74% van de ondervraagde ouders vindt dat bij sportverenigingen wel kinderreclame voor gezond eten en drinken gemaakt mag worden. Gevraagd of dit ook mag voor ongezond eten en drinken, antwoordt 71% van de ondervraagden: nee, dit mag niet voor ongezond.
  • 61% is van mening dat kinderidolen/tekenfilmfiguren niet op de verpakking mogen staan van ongezonde voedingsmiddelen. Als het gaat om het inzetten van kinderidolen/tekenfilmfiguren als reclamemiddel op de verpakking van gezond eten en drinken, vindt 72% dat prima.
  • Er is een substantiële groep ouders (39%) die denkt dat minder kinderen overgewicht zullen krijgen als er geen kindermarketing meer is voor ongezond eten en drinken.

De boodschap van ouders richting marketeers lijkt mij duidelijk: zet kindermarketing alleen in voor de promotie van gezonde voedingsmiddelen. Ik zie het zelf als een bevestiging van waar wij als Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding naartoe werken. In september ga ik naar het congres De jonge consument, waar ik hoop nog meer te leren over kinderen op een positieve manier te beïnvloeden. Het lijkt me leuk om je daar te zien.

Lees hier de onderzoeksresultaten naar de mening van ouders over kindermarketing.

Wat wil de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding?

kids

 Carolien Martens

Relatiemanager Public Affairs, Hartstichting

De Hartstichting is initiatiefnemer en partner van de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding; een actief samenwerkingsverband dat de strijd aangaat tegen op kinderen gerichte marketing van ongezonde voedingsmiddelen. Lees ons volledige standpunt op: www.stopkindermarketing.nl.

carolien martens

 

Overheid geeft de voedingsindustrie opdracht maatregelen te treffen in kindermarketing

Goed nieuws: er is steeds meer aandacht voor het onderwerp kindermarketing van (ongezonde) voedingsmiddelen. Onlangs pleitte ik samen met mijn partners van de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding bij de politiek voor strengere maatregelen, en met succes: De Tweede Kamer en staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid hebben zich weer (31 maart jl.) actief gemengd in de discussie wat wel of niet acceptabel is.

Zo deed staatssecretaris Van Rijn een oproep aan de voedingsindustrie om met de volgende maatregelen te komen:

  1. Verpakkingsmaatregelen rondom de inzet van kinderidolen
  2. De jaarlijkse monitoring naar kindermarketing van voedingsmiddelen door de Federatie Nederlandse Levensmiddelenindustrie (FNLI) moet meer mediakanalen omvatten.

Kinderidolen: ieders kind beste vriend

Zoals iedereen weet zijn kinderen makkelijk te verleiden met verpakkingen voorzien van hun grote idool. Bijvoorbeeld, K3. Vaak worden kinderen op jonge leeftijd al beïnvloed, terwijl van alle productverpakkingen met een verkoopstrategie gericht op kinderen zo’n 90% voor ongezond eten en drinken is (Van Assema, 2011). Ik ben dan ook blij te horen dat Van Rijn de voedingsindustrie vraagt om met concrete maatregelen te komen om deze vorm van verleiding voor ongezonde voedingsmiddelen te beperken. Ik weet er wel raad mee: zet kinderidolen (dan wel getekende- en/of animatiefiguren) uitsluitend in voor gezonde voedingsmiddelen, zoals groente en fruit.

20160422-Blog-(2)-Foto_foodwatch-overgewicht-bij-kinderen-verpakkingen

Foto: foodwatch

Scope monitoring kindermarketing moet breder en onafhankelijker worden gedaan

Het idee dat we willen weten in welke mate de voedingsindustrie zich houdt aan de regels voor kindermarketing van (ongezonde) voedingsmiddelen juich ik van harte toe. Er zijn wel 35 vormen van marketing. Bijvoorbeeld: tv, radio, bioscoop, print, online (vloggers, websites, viral, online chat, filmpjes, sociale netwerken, (video/adver) games), mobiele telefoon (sms, games), apps, sponsorship, productplaatsing, peer-to-peer, sales promotie, email, direct marketing, kidsclubs, films, verpakking, point-of-sale-materiaal etc. Uitsluitend over een 3-tal verantwoording afleggen is dan erg summier.

Erg fijn dat de scope van de monitoring dus (enigszins, want nog niet alle vormen worden meegenomen) wordt verbreed, maar eigenlijk zou het onafhankelijk moeten zijn, want:

  • Monitoring wordt op dit moment gedaan door de Afdeling Compliance van de Stichting Reclamecode, dit in opdracht van de voedingsmiddelenindustrie. Doordat de FNLI bepaalt wanneer de monitoring plaatsvindt, kan de situatie zich voordoen dat haar leden op voorhand worden gewaarschuwd over de aankomende monitoring. In welke mate worden dan de resultaten beïnvloed?
  • Ander punt is welk deel van het monitoringsrapport uiteindelijk openbaar wordt gemaakt. Zo heeft de FNLI bijvoorbeeld ervoor gekozen het rapport over 2014 in zijn geheel niet te openbaren.

 

Voorstel volgende oproep Van Rijn aan voedingsindustrie

Mijn suggestie voor de volgende oproep van Van Rijn aan de voedingsindustrie is het volgende: aanscherping van de voedingscriteria zodat kindermarketing van bijvoorbeeld frisdrank, chips, koekjes en ijs niet meer mogelijk is.

 

Carolien-Martens-hartstichtingAuteur: Carolien Martens, Relatiemanager Public Affairs, Hartstichting

De Hartstichting is initiatiefnemer en partner van de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding; een actief samenwerkingsverband dat de strijd aangaat tegen op kinderen gerichte marketing van ongezonde voedingsmiddelen. Lees ons volledige standpunt op: www.stopkindermarketing.nl.

 

Kindermarketing en de universele rechten van het kind: Hoe gaan die samen?

Foto: Kelly Brown / Soda Politics door Marion Nestle.
(Het boek is zeer de moeite waard om te lezen!)

Kindermarketing en onze dik makende omgeving

HartstichtingEnkele jaren geleden ben ik vanuit mijn public affairs achtergrond begonnen bij de Hartstichting aan het thema “hartgezonde jeugd“. Meer dan 300,000 kinderen onder de 13 jaar hebben overgewicht (Schönbeck et al., 2011) en de Hartstichting wil hier verandering in brengen. Juist mijn eerdere werkervaring bij Coca-Cola waarin ik mij bezig hield met maatschappelijk verantwoord ondernemen, kindermarketing & voedingsmiddelen in combinatie met een maatschappelijke organisatie was iets waar ik graag mijn tanden in zette. Tot op de dag van vandaag super blij met dit besluit!

Wat geef je een kind dat je gezond wilt laten eten?

Met de komst van mijn kinderen 5 jaar geleden heb ik bovendien ook een andere kijk op het thema kindermarketing & voeding gekregen. Ik werd ineens persoonlijk geconfronteerd met de vraag wat kinderen nodig hebben op het gebied van voeding. Zo groen als wat zat ik met vragen zoals: Wat eet een kind? Hoeveel groente en fruit heeft een kind per dag nodig? Geef ik water of is limonade ook prima? Is elke dag zoet op de boterham oké? Maakt het uit dat Spiderman op een mierzoet toetje staat? Kortom een hele verantwoordelijke taak om mijn kinderen gezond op te laten groeien en de heerlijke verleidingen te kunnen weerstaan. Ik vind dat ik een verantwoordelijkheid heb om mijn kinderen gezond de wereld in te brengen, toch? Gelukkig bestaat het Voedingscentrum dat mij als consument onafhankelijke informatie biedt over een gezonde voedselkeuze. Maar die verleidingen blijven…

Weten jullie hoeveel kindermarketing plaatsvindt voor ongezonde voedingsmiddelen?

94% van de voedingsmiddelenreclame op tv gericht op kinderen is voor ongezond eten en drinken (Consumentenbond iov Ministerie van Volksgezondheid, 2011). Hierbij kan je denken aan: frisdrank, chips, koekjes en ijs. Dit getal van 94% blijft mij verbazen. Het staat gelijk aan 239 tv-reclames per week. En dan hebben we het nog alleen maar over het aantal kinderreclames op tv, niet alle andere kanalen (social media, advergames, print, verpakkingen etc).

De verhouding tussen de kindermarketing van ongezonde en gezonde voedingsmiddelen (bij dit laatste kan je denken aan groente en fruit die een positief effect hebben op onze gezondheid) strookt niet met wat wij (in 1989) met zijn allen hebben afgesproken in het Internationaal Verdrag van de Rechten van het Kind van de Verenigde Naties: Kinderen hebben het recht om op te groeien in een gezonde omgeving. Wat blijkt: Kinderen groeien op in een dik makende omgeving, die uitnodigt tot veel en ongezond eten en drinken. Partijen zoals de Wereldgezondheidsorganisatie beschouwen kindermarketing van ongezonde voedingsmiddelen als een belangrijke oorzaak daarvan.

Kindermarketing en de rechten van het kind

Dat getal van 94% verbaast jullie waarschijnlijk ook. Daarom daag ik jullie graag uit om te helpen hier verandering in te brengen: zet je kwaliteiten in voor stoere kindermarketing-campagnes voor groente en fruit. Dan draag je meteen een steentje bij in het opkomen voor de rechten van het kind om op te groeien in een gezonde omgeving.

CarolienDoor: Carolien Martens, Relatiemanager Public Affairs, Hartstichting
De Hartstichting is initiatiefnemer en partner van de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding; een actief samenwerkingsverband dat de strijd aangaat tegen op kinderen gerichte marketing van ongezonde voedingsmiddelen. Lees ons volledige standpunt op: www.stopkindermarketing.nl.

 

 

 

Gezondheidsfondsen stimuleren initiatieven voor een rookvrije generatie: ‘Niemand wil dat kinderen gaan roken’

Iedere dag beginnen zo’n honderd kinderen in Nederland met roken. Ruim de helft van hen blijft roken en raakt verslaafd. Voor ouders blijkt het moeilijk om hun kinderen tegen deze dodelijke verslaving te beschermen. De Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en het Longfonds zijn daarom een campagne voor een rookvrije generatie gestart. Samen met publiek en de politiek willen de fondsen met haar partners uit onder meer het zorgveld het mogelijk maken dat kinderen kunnen opgroeien zonder tabaksrook en de verleiding om te gaan roken.

Hoewel steeds meer omgevingen (zoals de horeca) rookvrij zijn, worden kinderen nog op allerlei manieren verleid om met roken te beginnen. Hun verslavingsgevoeligheid is groter dan die van volwassenen. Zien roken, doet roken. Er blijven zo jaarlijks bijna 37.000 nieuwe, jonge rokers bijkomen.

Om de jeugd te beschermen, zijn de Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en Longfonds samen met andere partijen een beweging gestart om kinderen vrij van tabaksrook en de verleiding om te gaan roken te laten opgroeien. De fondsen stimuleren diverse initiatieven (groot en klein) om dit mogelijk te maken: betere voorlichting en ondersteuning voor jonge ouders in spé, rookvrije schoolpleinen en rookvrije sportverenigingen de kans geven kinderen rookvrij te laten sporten etc.

Ouders met kinderen moeten de kans krijgen hun kind volledig rookvrij te laten opgroeien. Ouders die hiervoor kiezen, moeten kunnen voorkomen dat hun kinderen telkens worden geconfronteerd met het slechte voorbeeld van rokende mensen en zonder de verleiding van glimmende pakjes en toegevoegde smaakjes aan sigaretten. Toekomstige kinderen hebben het liefst al een rookvrije zwangerschap doorlopen. Aansluitend zullen consultatiebureaus toegerust worden om jonge ouders te adviseren hoe ze hun kind rookvrij kunnen laten opgroeien en hen daarbij begeleiden. Groeit het kind verder op, dan kunnen speeltuinen, scholen en sportverenigingen de ouders helpen om hun kinderen een rookvrije omgeving te bieden.

Iedereen kan meehelpen. Door het goede voorbeeld te geven, door organisaties en verenigingen rookvrij te maken, of aan te dringen op maatregelen die de politiek moet nemen. Zie rookvrijegeneratie.nl en onderstaande video met het manifest voor meer informatie.

Het draagvlak voor een rookvrije generatie is groot, zo bleek uit het Motivaction-onderzoek ‘Een rookvrije generatie vanaf 2017’ (de vragenlijst werd ingevuld door 1.056 Nederlanders in de leeftijd van 15-75 jaar; februari 2015) in opdracht van de drie fondsen. Van de Nederlandse bevolking vindt 90% het belangrijk dat voorkomen wordt dat kinderen jonger dan 18 jaar starten met roken. Er is ook grote steun voor het idee om kinderen optimaal te beschermen tegen tabaksrook: 88% van de Nederlandse bevolking staat achter dit idee en daarvan geeft meer dan driekwart aan dat ouders, scholen en de overheid daarbij een rol moeten spelen.

De Hartstichting, KWF Kankerbestrijding en Longfonds zijn partner in de Alliantie Nederland Rookvrij!, een actief netwerk waarin partijen zich gezamenlijk hard maken voor een rookvrij Nederland waarin niemand meer (over)lijdt aan de gevolgen van tabaksgebruiken.

naar rookvrije generatie

[Creatie campagne door Publicis]

Onderzoek Hartstichting: ‘Ouders hebben geen probleem met kidsmarketing voor gezonde voeding’

Net zoals ieder ander vinden de mensen bij de Hartstichting dat kinderen het recht hebben om op te groeien in een gezonde omgeving. Een gezonde omgeving leidt immers tot gezondere kinderen met een gezond voedingspatroon, een gezond gewicht en op latere leeftijd minder risico op hart- en vaatziekten. Bij de Hartstichting zijn ze van mening dat kidsmarketing van ongezonde voedingsmiddelen een belangrijke factor is voor het ontstaan van een ongezond voedingspatroon en overgewicht, vandaar hun rol in de Alliantie Stop kindermarketing ongezonde voeding.

Met dat uitgangspunt in de briefing heeft de Hartstichting in 2014 onderzoeksbureau GfK opdracht gegeven onderzoek te doen naar wat ouders vinden van kidsmarketing (marketing van voedingsmiddelen gericht op kinderen onder de 13 jaar). De steekproef uit het online consumentenpanel van GfK bestond uit 1.000 ouders/verzorgers van kinderen van 3 tot en met 12 jaar. De conclusies kan/mag/wil ik je niet onthouden.

Ouders merken dat kidsmarketing effect heeft op hun kinderen
Kinderen worden volgens ouders blootgesteld aan kidsmarketing van voedingsmiddelen. Driekwart van de ouders merkt dat marketing effect heeft op hun kinderen. Bijna de helft van de ouders (48%) geeft aan dat hun kinderen producten herkennen en 36% merkt dat hun kinderen merken herkennen. Eén op de vijf ouders (19%) merkt dat hun kinderen (meer) vragen of zeuren om het product.

Meerderheid ouders vindt dat kidsmarketing voor gezonde voedingsmiddelen mag
De meeste ouders vinden dat marketing mag worden ingezet voor de promotie van gezonde voedingsmiddelen richting kinderen. Tussen de 9% en 26% van de ouders vindt dat verschillende marketingactiviteiten richting kinderen niet mogen worden ingezet voor gezonde voedingsmiddelen. Zie onderstaande grafiek.

kidsmarketing mag

Meerderheid ouders vindt dat kidsmarketing voor ongezonde voedingsmiddelen niet mag
Een groot deel van de ouders vindt dat marketing niet mag worden ingezet voor de promotie van ongezonde voedingsmiddelen richting kinderen: 48% is tegen reclame voor ongezonde voedingsmiddelen op tv, radio, bioscoop of tijdschriften, en 61% is van mening dat kinderidolen/tekenfilmfiguren niet op de verpakking mogen staan en 71% van de ouders geeft aan tegen reclame bij sportverenigingen te zijn.

kidsmarketing mag niet

Scherpere regelgeving nodig
Driekwart van de ouders (77%) vindt dat er regels moeten zijn voor reclame voor en promotie van voedingsmiddelen gericht op kinderen. Een derde (35%) van de ouders verwacht een positief effect op het eetgedrag van kinderen wanneer er geen reclames meer zijn voor ongezonde voedingsmiddelen. De helft (51%) ziet graag dat reclameuitingen richting kinderen altijd een gezonde manier van leven laten zien. Bijna tweederde (63%) geeft aan dat reclamemakers zich niet op kinderen moeten richten, maar op hun ouders.

ze willen regels

Gevraagd welke regelgeving ingevoerd moet worden, zegt 57% van de ondervraagde ouders het eens te zijn met de stelling dat er geen reclame gemaakt mag worden voor ongezonde voedingsmiddelen richting kinderen. Voor wat betreft reclame op verpakkingen of in de supermarkt zijn deze percentages respectievelijk 50% en 45%.

Naschrift
Ik vermoed dat sociale wenselijkheid en enigszins suggestieve vraagstelling de resultaten beïnvloeden in de richting van de uitgangspunten van de opdrachtgever. Bovendien is dit complexe problematiek — zoals ik eerder schreef: ‘Kidsmarketing onethisch en dikmakend? Was het maar zo simpel’ — die niet zo zwart-wit te benaderen is.

[Foto: Hartstichting]

Kids en Jongeren Marketing blog website is van Euroforum BV. Privacy statement | Cookie statement | Copyright © 2021